Scheurvorming in betonvloeren
Heel jong beton (plastische fase) en jong beton (verhardingsfase) worden gekenmerkt door diverse krimpmechanismen. Dit komt door de processen die zich afspelen in het beton zelf maar ook door de wisselwerking met de omgeving. Er zijn meerdere krimp types zoals:
Chemische krimp of hydratiekrimp; dit is een rechtstreeks gevolg van de hydratie van cement. De reactieproducten die gevormd worden bij de hydratatie van cement hebben een kleiner volume dan het oorspronkelijke volume van cement en water. Dit heeft als gevolg dat er geen of nauwelijks afname van het volume van het beton ontstaat maar extra poriën in het beton.
Plastische krimp; dit komt door de verdamping van aanmaakwater aan het vrije oppervlak van vers beton na uitvoering. De krimp ontstaat voornamelijk door de drogingsomstandigheden. Hoe groter de luchtcirculatie boven de vloer en hoe hoger de temperatuur tijdens uitvoering, hoe groter de kans op scheurvorming. Plastische krimp ontstaat dus vaak door externe factoren zoals een lage luchtvochtigheid, temperatuurverschillen tussen betonspecie en omringende lucht, wind. Kort gezegd, het verse beton droogt voortijdig uit. Een plastische krimp treedt altijd op in de eerste uren na het storten en verdichten.
Plastische scheurvorming kunt u herkennen aan een onregelmatig scheurenpatroon of soms meerdere parallel lopende scheuren in het bovenvlak van vers gestort beton. De randen van de scheuren zijn rafelig en de lengte van de scheuren is variabel (van enkele decimeters tot wel enkele meters).
Direct na het ontstaan van de plastische scheuren kunt u door het schuren van het betonoppervlak, de scheuren dichten. Wanneer plastische krimpscheuren niet direct worden dicht geschuurd kunnen deze, in tegenstelling tot wat soms wordt beweerd, een aanmerkelijke diepte bereiken. Om plastische krimpscheuren te voorkomen, is een nabehandeling zeer belangrijk. Deze kan bestaan uit het afdekken met natte jute of een plastic folie, opspuiten van een curing compound (dit is een product dat bijvoorbeeld op vers gestort beton wordt aangebracht om het uitdrogen van de toplaag te beperken) of het betonoppervlak eventueel onder water zetten.
Uitdrogingskrimp/hydraulische krimp; ontstaat wanneer het beton verhard is. De krimp treedt geleidelijk op. Dit is na enige tijd na het storten van het beton. Het zijn over het algemeen wat fijnere scheuren die zicht in verschillende richtingen verspreiden. De scheuren stoppen meestal aan de zaagsneden of volgen de zaagsneden. Een hydraulische krimp ontstaat langzaam. Meestal rond 1 a 2 jaar na het storten van het beton.
Een hydraulische krimp is afhankelijk van hoe open de structuur van de poriën is. Wanneer het beton van een goede kwaliteit is, is de structuur van de poriën dichter. Het beton houdt dan het water dat zich in de poriën bevindt, beter vast en daarmee zal de vervorming als gevolg van uitdrogingskrimp beperkt zijn. Een goede kwaliteit beton met een dichte poriënstructuur wordt gerealiseerd door een goede betonsamenstelling en een goede nabehandeling tijdens de uitvoering.
Als een hydraulische krimp optreedt op een aansluitnaad onder het watervlak is er een tijdelijk infiltratieprobleem. Infiltratie houdt in dat water in de bodem dringt en in de onverzadigde zone van de bodem komt. Een gespecialiseerd bedrijf kan dit injecteren met aangepaste harsen onder hoge druk. Een correct geplaatste aansluitrubber of kimplaat zou de aansluiting waterdicht moeten houden. Zo ook na de hydraulische krimp.
Autogene krimp; deze krimp komt vooral voor bij betonsoorten met een lage water / cementverhouding en een hoog gehalte aan fijne stoffen. Het cement neemt dan tijdens de hydratie van het jonge beton grote waterhoeveelheden op zodat er met lucht gevulde poriën ontstaan. Deze interne uitdroging veroorzaakt capillaire druk. Dit leidt weer tot een snelle krimp in de volledige betonmassa. Een gesloten betonmassa met een bepaalde hoeveelheid vocht geeft een bepaalde dampdruk. Een hoge dampdruk gaat naar plaatsen met een lagere dampdruk waardoor de massa versneld zal uitdrogen en een krimp veroorzaakt.