Differentiële zettingen van de fundering
Een object wordt gefundeerd op een ondergrond. Deze ondergrond kan gaan zetten of uitzetten. Ieder object oefent een belasting uit op de ondergrond. Door de verandering van de belasting op de ondergrond zal dan ook bij ieder object zettingen optreden. Dit is geen probleem als het object volledig meebeweegt maar zorgt wel voor problemen als het object niet als één geheel gaat bewegen. Je spreekt dan van differentiële zettingen. Dit betekent dat verschillende delen van het object op hun manier gaan bewegen. Hoe kunnen differentiële zettingen van een fundering ontstaan:
-Door ongelijkmatige beweging van de fundering ten gevolge van de compactering (volume van iets kleiner maken) van de grond onder de fundering. Vaak is compactering van de grond ontstaan door intensief verkeer of zware belasting.
-Maar zetting van een fundering ontstaat ook door externe invloeden zoals lekkende afvoeren, bomen, grondwaterverlaging of verhoging:
*Het laten uitmonden van een regenafvoer op de bestrating is een groot risico op het inklinken van de onderliggende zandkorrels en daardoor ook voor een zetting van de fundering. Dit zorgt voor barsten en scheuren. Dit geldt ook als er geen dakgoten aanwezig zijn waardoor al het water op de bestrating stroomt.
*Een boom kan ook zorgen voor een differentiële zetting van funderingen. Soms ziet u deze schade pas jaren later als een boom groot is. Bomen doen er alles voor om fosfaten te verkrijgen. Vooral in droge periodes. Fosfaten zijn een van de belangrijkste grondstoffen voor de productie van voedsel. Mensen maar ook bomen hebben fosfaat nodig om te kunnen leven. Bomen halen dit uit de bodem.
Verschillende bomen zullen ook proberen om in afvoeren te komen. Huishoudelijk afvalwater bevat namelijk veel fosfaten en zijn voor bomen interessanter dan alleen regenwater. Als wortels de afvoeren bereiken kan dit ervoor zorgen dat de afvoeren gaan lekken. De lekkages kunnen weer barsten en scheuren in de woning veroorzaken.
De wortels van bomen zullen niet de fundering van het object zelf aanvallen aangezien ze daar geen voedingsstoffen of water kunnen vinden. De boomwortels zullen langs de fundering groeien en op zoek gaan naar voeding.
Aangezien bomen voor problemen aan uw object kunnen zorgen is de afstand van de boom tot aan het object belangrijk. De afstand van de woning tot de boom is afhankelijk van de grootte van de boom. Als een boom 0-8 meter hoog is, is het verstandig om een minimale afstand te hanteren van minimaal 3 meter. Bij een boom van 8-15 meter hoogte wordt een minimale afstand van 4 tot 6 meter geadviseerd en een boom met een hoogte van 15 meter of hoger hanteer een minimale afstand tot het object van minimaal 10 tot 15 meter.
*Als het grondwaterpeil daalt, zorgt dit ervoor dat kleiachtige grondlagen gaan krimpen. Hierdoor kunnen zettingen optreden die enorm kunnen zijn.
*Als het grondwaterpeil stijgt kan water niet kan wegstromen door de grond. De grond raakt hierdoor verzadigd. Hierdoor treden ook zettingen op met eventueel scheuren als gevolg.
-Scheurvorming omdat niet alle constructiedelen de beweging kunnen volgen.
-Scheuren in meerdere bouwdelen zoals dragend metselwerk, vloeren en gevels:
*Materialen hebben een verschillende uitzetting. Dit kan komen door temperatuur, vochtigheid of verwerking. Hout zet bij een hoge vochtigheid uit en een cement product heeft na verwerking een sterke krimp. Indien scheuren of barsten toenemen kan dit wellicht komen door een differentiële zetting.
-De scheurbreedte is afhankelijk van de hoogte van het gebouw:
*Horizontale scheuren in muren zijn vaak gevaarlijker dan verticale scheuren. Horizontale scheuren in muren ontstaan minder makkelijk. Verticale scheuren in muren ontstaan meestal door problemen met de fundering. Het gewicht van de muur kan zichzelf niet goed voortzetten op de fundering, waardoor je een scheur van boven naar beneden krijgt. Doorgaans ontstaat er een nieuw evenwicht waardoor de scheur minder ernstig is. Horizontale scheuren in muren zijn vaak wat minder voorspelbaar en moeilijker te achterhalen.